Високите температури во овие летни денови можат многу неповолно да се одразат на здравјето на сосема здравите луѓе.
На влијание на високите температури на воздухот најмногу се изложени чувствителните групи како малите деца, трудниците, хроничните пациенти, старите лица, како и луѓето кои работат на отворено, особено ако се незаштитени од сонце.
Непријатели на организмот
Без разлика дали сте на море, на жежок асфалт или во затворена, топла просторија како фабрика, треба да ги знаете правилата за самопомош и прва помош на повредениот додека не пристигне итната медицинска помош. За потсетување, бројот на кој можете да се јавите на итната медицинска помош во повеќето европски држави е 112, но не заборавајте да прашате за спецификите на регионот во кој престојувате.
Главни непријатели на нашето тело во летниот период се сончевиот удар и топлотниот удар, кои во последните години се во пораст поради климатските промени и глобалното затоплување. Долготрајното изложување на главата на сонце доведува до сончев удар, особено кога окципиталниот дел од главата е директно изложен на висока температура и под влијание на сончевата топлина. Имено, нашето тело се лади преку работата на кардиоваскуларниот систем и потењето.
„Ако непромислено ја изложуваме главата на влијанието на сонцето, температурата во главата значително се зголемува. Телото се обидува да го олади мозокот со испраќање повеќе ладна крв во главата. Тоа доведува до проширување на крвните садови на мозокот и нагло зголемување на неговиот волумен. Тоа влијае на појавата на симптоми кои се многу слични на потрес на мозокот и воопшто не се безопасни. Сериозните случаи на сончев удар може да завршат со несвест, па дури и со коматозна состојба“, посочуваат лекарите
Симптомите не се безопасни
Топлотниот удар е многу сличен на сончевиот удар, со таа разлика што не мора да се појави како резултат на директно изложување на сонце. Најчесто се јавува при зголемена влажност на воздухот за време на летните горештини, бидејќи во такви услови потењето и природното ладење на телото се отежнати.
Топлотен удар може да им се случи на работници во пекарница или индустрија во близина на високи печки, на кампер кој спие во лошо опремен шатор, на патник во прегреан автомобил, јавен превоз, дури и дома. Во такви услови доаѓа до нарушување на центарот за терморегулација, при што температурата на телото постојано расте и достигнува вредности и до 40 Целзиусови степени.
Класичниот и топлотниот удар предизвикан од напор се различни. Класичниот се развива во текот на два до три дена, обично кај постари, помалку мобилни луѓе кои немаат клима уред и пристапот до течности е ограничен. Топлотниот удар со напор се развива ненадејно кај здрави, активни луѓе (на пр. спортисти, војници, работници во фабрики) изложени на високи температури, велат експертите.
Симптоми на топлотен удар се силна главоболка, сува кожа, постојано зголемување на телесната температура, вртоглавица, немир, поспаност и повраќање, зуење во ушите, нарушувања на видот, па дури и несвестица, забрзан пулс и плитко и забрзано дишење.
Прва помош
Лекарите советуваат, во случај на топлотен, како и сончев удар, веднаш да интервенирате и да започнете со ладење. Ставете го лицето во сенка или во студена, затемнета и удобна просторија.
Важно е постепено да се лади со нанесување ладни облоги на задниот дел од главата додека температурата не се врати во нормала. За време на топлотниот удар, телото ја губи способноста за терморегулација, па може да се прегрее или, во некои случаи, да се олади. Затоа, во потешки случаи, неопходно е постојано да се мери температурата.
Многу е важно да ги замените изгубената течност и минерали, да давате ладни пијалаци, но избегнувајте пијалаци кои влијаат на протокот на крв, особено кафе и алкохол.
„Треба да се консултира лекар кога температурата на телото не паѓа, и покрај ладењето и земањето лекови; кога лицето е поспано, тешко комуницира со околината или е во несвест, односно кога упорно повраќа и слабее. Тогаш тоа е многу тешка форма на сончев удар, па затоа е потребен лекарски преглед за да се утврди дали се работи само за сончев удар, или за појава на некоја друга болест (на пример, инфекција со летни вируси или бактерии)“, велат лекарите.
Превенција
Најдобро е да не се изложувате предолго на директна сончева светлина и да останете во сенка или во климатизирана просторија во најтоплите денови.
Потребно е соодветно да се заштити главата, да се носат капи или капи со широк обод од материјали што дишат, облеката мора да одговара на климатските услови и важно е да е изработена од природни ткаенини и посветли бои, исхраната мора да биде избалансирана и лесна, богата со витамини и минерали.
Важно е да се заменат калиумот и магнезиумот кои телото особено ги губи заедно со натриумот и хлорот. Поради високите температури и зголеменото губење на течности преку потење, во лето на телото и на кожата им треба поголема количина вода (најмалку два литра дневно, што е приближно осум чаши).
Се препорачува да се пијат течности полека, во мали количини и да се избегнуваат алкохолни, газирани и засладени пијалаци кои само ќе ја зголемат дехидрацијата.
Експертите препорачуваат и просториите во кои се престојува редовно да се проветруваат, а доколку се користат разладни уреди, температурите да не се разликуваат значително во однос на надворешната средина.